(KTSG Online) – Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP30) sẽ khai mạc tại Belém, Brazil vào lúc 8h tối nay (theo giờ Việt Nam) với không ít quan ngại và kỳ vọng.
- Bảy dự án điện mặt trời với hơn 300.000 tấn tín chỉ carbon có sẵn để quy đổi
- Bốn dự án bếp nấu với 32.280 tấn tín chỉ carbon có sẵn để quy đổi
Theo nhận định từ các tổ chức trên thế giới, sự kiện diễn ra trong bối cảnh các nhà khoa học và lãnh đạo thế giới đưa ra những cảnh báo nghiêm trọng về mục tiêu 1,5 độ C của Thỏa thuận Paris. Vì vậy COP30 không chỉ là nơi để củng cố cam kết mà còn là bước ngoặt quyết định cách thức thế giới thực thi các hành động khí hậu và định hình lại thị trường carbon.
Sự sống còn của mục tiêu khí hậu
Mười năm kể từ Thỏa thuận Paris (2015) được mô tả là một giai đoạn nguy hiểm, nơi sự chậm trễ trong hành động đã đẩy thế giới đến gần hơn bao giờ hết với thảm họa khí hậu..
Theo Báo cáo Khoảng cách Phát thải hàng năm của Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP), hành tinh đang trên đà chính thức vượt qua ngưỡng nóng lên 1,5 độ C so với mức tiền công nghiệp trong vòng thập kỷ tới. Mặc dù các kế hoạch khí hậu quốc gia (NDC) đã đạt được một số tiến bộ, tốc độ giảm phát thải vẫn chưa đủ nhanh.
Bên cạnh đó, nồng độ CO2 trong khí quyển tiếp tục tăng, đạt mức kỷ lục. Năm 2024 chứng kiến nồng độ này tăng thêm 3,5 ppm, đánh dấu mức tăng hàng năm lớn nhất kể từ khi các phép đo hiện đại bắt đầu vào năm 1957. Điều này cho thấy, bất chấp các cam kết, hành động thực tế vẫn đang bị tụt lại phía sau.
Trước thực tế này, COP30 không thể dừng lại ở việc thiết lập mục tiêu. Trọng tâm của hội nghị lần này phải chuyển sang thực thi và giải trình trách nhiệm đối với các giải pháp đã được chứng minh, từ sự tăng trưởng nhanh chóng của năng lượng tái tạo giá rẻ đến các biện pháp kiểm soát khí mê-tan. Đây là lời kêu gọi hành động chưa từng có trong một khoảng thời gian ngày càng eo hẹp.
Định hình lại thị trường carbon
Các cuộc đàm phán khí hậu của UN đóng vai trò thiết yếu trong việc tạo ra khuôn khổ cho thị trường carbon thông qua Điều 6 của Thỏa thuận Paris, cho phép chuyển giao kết quả giảm thiểu quốc tế (ITMO) giữa các quốc gia. COP30 được xem là thời điểm quyết định để làm rõ các quy tắc phức tạp này.
Việc thông qua các quy tắc chặt chẽ cho Điều 6.2 và 6.4 sẽ là chìa khóa để mở khóa dòng vốn tư nhân cho các dự án giảm phát thải xuyên biên giới. Sự rõ ràng này sẽ giúp các nước đạt được NDC một cách hiệu quả chi phí hơn.
Các nhà phân tích lấy ví dụ từ các quốc gia ở Đông Nam Á và cho rằng khu vực này đang tích cực phát triển thị trường carbon trong nước, tận dụng nguồn tài nguyên rừng và tiềm năng năng lượng tái tạo lớn. Vì vậy Sự hỗ trợ từ COP30 sẽ giúp khu vực này thu hút đầu tư nước ngoài và củng cố vị thế là trung tâm cung cấp tín chỉ carbon tự nhiên cho thị trường toàn cầu.
Và theo các nhà phân tích COP30 sẽ kiến tạo một khuôn khổ hoạt động mạnh mẽ cho thị trường carbon toàn cầu. Mặc dù thị trường carbon tự nguyện đang phát triển, COP30 cần phải tạo ra sự minh bạch và rõ ràng về chính sách để đảm bảo tính toàn vẹn của tín chỉ và ngăn chặn hiệu quả hoạt động “tẩy xanh”. Mục tiêu cuối cùng là thiết lập một hệ thống nơi các giao dịch carbon không chỉ là một công cụ bù trừ mà còn là một cơ chế tài chính hiệu quả để chuyển nguồn vốn cần thiết từ các nước giàu sang các nước đang phát triển, thúc đẩy giảm phát thải sâu rộng và chuyển đổi năng lượng trên quy mô lớn.
Tổng hợp
