(KTSG Online) – Ban Chủ tịch COP30 vừa cho lưu hành dự thảo văn kiện, nhằm tìm kiếm thúc đẩy hợp tác quốc tế và giải quyết các mối quan tâm liên quan đến biến đổi khí hậu; UNDP đã phát triển Bộ công cụ thị trường carbon có tính toàn vẹn cao; hay Sự gia tăng nhu cầu từ các công ty Trí tuệ Nhân tạo lớn (Big Tech) gây ra sự thiếu hụt nghiêm trọng nguồn cung tín chỉ loại bỏ carbon (CDR) chất lượng cao là ba trong số các tin nổi bật hôm nay về thị trường carbon và kinh tế xanh hôm nay.
- Bảy dự án điện mặt trời với hơn 300.000 tấn tín chỉ carbon có sẵn để quy đổi
- Nhận định chung trước thềm COP30: Mục tiêu khí hậu 1,5 độ C và cơ hội lớn định hình lại thị trường carbon

Một dự thảo văn kiện từ Ban Chủ tịch COP30 vừa được cho lưu hành, nhằm tìm kiếm thúc đẩy hợp tác quốc tế và giải quyết các mối quan tâm liên quan đến các biện pháp đơn phương hạn chế thương mại liên quan đến biến đổi khí hậu (ví dụ: Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon – CBAM của EU). Dự thảo này là kết quả của các cuộc tham vấn cấp cao về các vấn đề then chốt của Thỏa thuận Paris. Cụ thể, dự thảo quyết định thành lập một nền tảng mới, nhằm tạo điều kiện chia sẻ thông tin; cho phép các nước đang phát triển bị ảnh hưởng bởi các biện pháp hạn chế thương mại liên quan đến khí hậu đơn phương nộp thông tin; và xác định các phương pháp tiếp cận để tránh, giảm thiểu và giải quyết các tác động tiêu cực lan tỏa. Văn kiện này cũng đề xuất tổ chức một Hội nghị Thượng đỉnh cấp cao vào năm 2026 để nhấn mạnh tầm quan trọng của một hệ thống kinh tế quốc tế cởi mở và hỗ trợ trong bối cảnh phát triển bền vững và xóa đói giảm nghèo.
Nhiều quốc gia, trong đó có Đức, Kenya, Colombia và Brazil, đang gây áp lực lên các nhà đàm phán tại COP30 để đưa ra một cam kết toàn cầu kiên quyết loại bỏ hoàn toàn nhiên liệu hóa thạch, vượt qua thỏa thuận “chuyển đổi khỏi” (transition away) đã đạt được tại COP28. Hơn 100 quốc gia đã ủng hộ đề xuất này, biến nó thành một trong những điểm tranh cãi gay gắt nhất hội nghị. Các nước ủng hộ, dẫn đầu bởi nước chủ nhà Brazil, đang kêu gọi tinh thần “Mutirão” – một thuật ngữ chỉ hành động tập thể – để tạo ra một cam kết dứt khoát nhằm thu hẹp khoảng cách1,5 độ C. Ngược lại, các nhà sản xuất nhiên liệu hóa thạch lớn và các nước lo ngại về tác động kinh tế vẫn giữ lập trường phản đối. Một số ý kiến cho rằng tương lai là “bổ sung năng lượng” chứ không phải “thay thế”, trong đó năng lượng tái tạo và nhiên liệu hóa thạch vẫn cùng tồn tại để đáp ứng nhu cầu toàn cầu đang tăng nhanh hơn dự kiến.
Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) đã phát triển Bộ công cụ thị trường carbon có tính toàn vẹn cao. Đây là một hướng dẫn thiết thực dành cho các chính phủ, nhà phát triển dự án, người mua, người bản địa và cộng đồng địa phương, giúp họ thiết kế, thực hiện và mở rộng các hoạt động đáp ứng các tiêu chuẩn toàn vẹn cao nhất. Thị trường carbon có tính toàn vẹn cao được xây dựng dựa trên tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và tôn trọng quyền lợi, có thể thu hút đầu tư tư nhân để thu hẹp khoảng cách tài chính khí hậu toàn cầu. Tính toàn vẹn là yếu tố then chốt để ngăn chặn hành vi tẩy xanh, các tuyên bố mơ hồ, hoặc các dự án có nguy cơ gây hại cho cộng đồng.
Phòng Thương mại Châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) sẽ tổ chức Diễn đàn Kinh tế Xanh (GEF) 2025 tại Hà Nội vào ngày27-11, với chủ đề “Định hình Thay đổi, Xây dựng Tương lai”. Sự kiện này đóng vai trò là một nền tảng năng động, kết nối khu vực công và tư nhân nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh của Việt Nam. GEF 2025 sẽ có 9 phiên hội nghị và 3 buổi hội thảo tập trung vào các chủ đề ưu tiên về tính bền vững của Việt Nam, bao gồm năng lượng sạch, kinh tế tuần hoàn và giải quyết khoảng cách kỹ năng xanh.
Sự gia tăng nhu cầu từ các công ty Trí tuệ Nhân tạo lớn (Big Tech) để bù đắp lượng khí thải ngày càng tăng của họ đã gây ra sự thiếu hụt nghiêm trọng nguồn cung tín chỉ loại bỏ carbon (CDR) chất lượng cao. Các chuyên gia thị trường báo cáo rằng các công ty này đã chi tổng cộng 10 tỉ đô la cho các giải pháp CDR bền vững kể từ năm 2019, với phần lớn khoản đầu tư diễn ra trong hai năm gần đây. Mặc dù các công nghệ như thu hồi carbon trực tiếp trong không khí và Biochar (than sinh học) được đánh giá cao về khả năng loại bỏ carbon dài hạn, nguồn cung vẫn không theo kịp nhu cầu, khiến giá tăng vọt. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng sự khan hiếm này là cần thiết để kích thích đầu tư và thúc đẩy sự mở rộng của ngành công nghiệp non trẻ này.
Hong Kong đang định vị mình là Cổng vốn tài chính hàng hải xanh của Châu Á, tận dụng hệ sinh thái hàng hải hoàn chỉnh và năng lực tài chính mạnh mẽ của mình. Vùng lãnh thổ này đang xây dựng cầu nối giữa các nguồn vốn xanh toàn cầu với cơ hội đầu tư vào ngành vận tải biển bền vững trị giá hàng nghìn tỉ đô la. Các chiến lược chủ chốt bao gồm việc thành lập trung tâm giao dịch và cung cấp nhiên liệu xanh, cùng với việc giới thiệu ưu đãi thuế suất lợi nhuận bằng một nửa cho các nhà giao dịch hàng hóa, bao gồm cả nhiên liệu hàng hải xanh, vào năm tới.
Bộ Kế hoạch Phát triển Quốc gia Indonesia (Bappenas) đã tái khẳng định vai trò của dầu cọ là trụ cột cho Tầm nhìn kinh tế xanh 2045 của quốc gia. Các ưu tiên của cơ quan này bao gồm đẩy nhanh tốc độ trồng lại của các hộ nông dân nhỏ, mở rộng tài chính, số hóa khả năng truy xuất nguồn gốc chuỗi cung ứng, và củng cố chứng nhận ISPO. Indonesia cũng đang thúc đẩy các nỗ lực chế biến sâu, bao gồm nhiên liệu hàng không bền vững và các vật liệu phân hủy sinh học có giá trị cao, được xem là nền tảng cho sự tăng trưởng carbon thấp trong tương lai.
Tổng hợp

